Μια από τις πλέον αγχώδεις καταστάσεις που μπορούν να βιώσουν οι γονείς στο
Μαιευτήριο, ειδικά όταν πρόκειται για το πρώτο παιδί τους, είναι η παραμονή του
μωρού στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ), όπως λέγεται το τμήμα
πρόωρων ή αλλιώς η θερμοκοιτίδα. Οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν ένα νεογνό
στο τμήμα προώρων, είναι πολλοί και διαφορετικοί.
Η προωρότητα στον τοκετό (νωρίτερα από την 37 η εβδομάδα), το χαμηλό
βάρος νεογνού (μικρότερο από 2300-2500 gr) καθώς και η έντονη αναπνευστική
δυσχέρεια (ταχύπνοια, γογγυσμός, κυάνωση στο νεογνό), είναι οι πιο συχνοί λόγοι.
Ας τους εξετάσουμε έναν-έναν ξεχωριστά.
Α. Προωρότητα – Αναπνευστκή δυσχέρεια
Ένα μωρό θεωρείται επίσημα πρόωρο, όταν γεννιέται πριν την 37 η εβδομάδα.
Στην 37 η -38 η εβδομάδα έχει πλέον συμπληρωθεί η ωρίμανση των πνευμόνων, άρα
το νεογνό θα έχει αυτόνομη και χωρίς δυσκολίες αναπνοή, ώστε να μπορεί να
σιτίζεται ανεμπόδιστα. Στις περιπτώσεις κυήσεων που υπάρχουν ενδείξεις για πιθανό
πρόωρο τοκετό (π.χ πολύδυμος κύησις, ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης του
εμβρύου, έντονες συσπάσεις μήτρας, σακχαρώδης διαβήτης ή υπέρταση κυήσεως)
μπορεί να προστατευθεί η αναπνευστική λειτουργία με τη χορήγηση ενέσεων
κορτιζόνης πριν τον τοκετό. Έχει φανεί ότι αν γίνουν έγκαιρα αυτές οι ενέσεις οι
οποίες δεν έχουν καμία παρενέργεια, το πρόωρο νεογνό θα έχει σημαντικά
βελτιωμένη αναπνοή.
Υπάρχουν επίσης πολλές περιπτώσεις, όπου ο φυσιολογικός τοκετός γίνεται
την 36 η εβδομάδα λόγω συσπάσεων μήτρας και παρ’όλα αυτά το νεογνό δεν
αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα με την αναπνοή του, ή αντίθετα περιπτώσεις
φυσιολογικών τοκετών που κρατάνε πολλές ώρες σε εγκυμοσύνες τελειόμηνες ή
τυπικές καισαρικές, που τα μωρά οδηγούνται στη μονάδα νεογνών λόγω
επιβάρυνσης στην αναπνοή. Καταλαβαίνουμε δηλαδή ότι τα μωρά που γεννιούνται
πριν την 37 η -38 η εβδομάδα, δεν εμφανίζουν στα σίγουρα αναπνευστική δυσχέρεια.
Το μωρό που οδηγείται στη Μονάδα λόγω αναπνευστικής δυσκολίας, δε
σημαίνει απαραίτητα ότι θα διασωληνωθεί ώστε να αναπνέει με μηχανική
υποστήριξη. Ανάλογα με τη βαρύτητα, είτε θα είναι σε απλή παρακολούθηση, είτε θα
είναι σε διάχυτο οξυγόνο μέσα στη θερμοκοιτίδα, είτε θα έχει στη μυτούλα του δύο
σωληνάκια που θα του χορηγούν οξυγόνο, είτε τέλος θα πρέπει να μπει σε
αναπνευστήρα, για λίγες μέρες, κυρίως λόγω μεγάλης προωρότητας.
Η βελτίωση έρχεται σταδιακά, λόγω της αυξημένης εμπειρίας των γιατρών και
του άρτιου πλέον εξοπλισμού των Μονάδων, οπότε το επόμενο βήμα θα είναι να
αρχίσει το νεογνό να σιτίζεται στην αρχή με σύριγγα, κατόπιν με μπιμπερό και τέλος
να μπορεί να θηλάσει χωρίς να κουράζεται η αναπνοή του. Όλες τις ημέρες που το
μωρό παραμένει στη Μονάδα, η λεχωίδα μπορεί να διατηρεί με θήλαστρο, τη
δυνατότητα θηλασμού.
Β. Χαμηλό βάρος νεογνού :
Νεογνά με βάρος μικρότερο των 2300-2500 gr, οδηγούνται στη μονάδα
νεογνών, έστω και για λίγες ημέρες, είτε έχουν καλή αναπνοή, είτε όχι, για
παρακολούθηση και έναρξη σίτισης κάτω από εποπτεία. Ας μη λησμονάμε ότι αυτά
τα νεογνά, χάνοντας φυσιολογικά τις πρώτες μέρες περίπου το 10% του αρχικού
τους βάρους γέννησης, θα
φτάσουν να βγουν από το Μαιευτήριο ζυγίζοντας 2100-2300 gr, πράγμα που
σημαίνει ότι στο σπίτι θα πρέπει να σιτίζονται χωρίς καμία δυσκολία.
Η κατάσταση δυσκολεύει, όσο πιο μικρό είναι το βάρος γέννησης. Η
΄΄δυσκολία΄΄ έχει να κάνει με τις ημέρες παραμονής στη μονάδα και τις ιατρικές
παρεμβάσεις καθώς και τις πιθανές επιπλοκές που θα συμβούν στο μωρό, μέχρι
αυτό να φτάσει τα 2100-2200 gr και να αναχωρήσει για το σπίτι.
Έτσι, ένα μωρό που θα γεννηθεί μεταξύ 1500-2000 gr, και αφού ξεπεραστεί
το αναπνευστικό πρόβλημα, προβλέπεται να παραμείνει στη Μονάδα 15-40 ημέρες
περίπου. Μωρά που γεννιούνται μεταξύ 1200-1500gr, συνήθως παραμένουν
περισσότερο από 2 μήνες, ενώ νεογνά που ζυγίζουν λιγότερο από 1000gr θα
παραμείνουν στη μονάδα περισσότερο από 3 μήνες.
Οι γονείς των πρόωρων νεογνών θα πρέπει να γνωρίζουν, μερικά βασικά
στοιχεία:
1. Πολύ δύσκολα, θα ΄΄αποσπάσουν΄΄ από τους νεογνολόγους, όσο και αν είναι
σφοδρή και αυτονόητη η επιθυμία τους, τη χρονική διάρκεια που θα
παραμείνει το μωρό στη μονάδα, μέχρι να το πάρουν στο σπίτι.
Και αυτό, όχι γιατί οι νεογνολόγοι δεν γνωρίζουν ή δεν θέλουν να δεσμευτούν,
αλλά διότι καθημερινά η κατάσταση είναι ρευστή και αλλάζει με μεγάλες
ταχύτητες. Όχι κατ’ανάγκην προς το χειρότερο, όπως πιστεύουν και
φοβούνται οι γονείς! Περνώντας οι ημέρες, σιγά-σιγά και οι νεογνολόγοι
αποκτούν πιο ολοκληρωμένη εικόνα και αρχίζουν να ΄΄ανοίγονται΄΄.
2. Μέσα στις Μονάδες Νεογνών, ειδικά στις μέρες μας, γίνονται πραγματικά
θαύματα! Υπάρχει άρτιος εξοπλισμός, άριστη κατάρτιση των νεογνολόγων
και πάνω απ’όλα πραγματική ιατρική αυταπάρνηση. Υπάρχουν πια
περιστατικά νεογνών που ζυγίζουν 550 gr και που γυρνάνε στο σπίτι
υγιέστατα μωράκια. Μόνο αυτό αν σκεφτεί κανείς, θα μπορέσει να καταλάβει
τον άθλο που επιτελούν οι νεογνολόγοι, οι οποίοι μετά από 8 ώρες δουλειάς,
πραγματικά εξουθενώνονται.
3. Οι γονείς που θα έχουν το παιδί τους στη Μονάδα Νεογνών, θα πρέπει να
είναι οπλισμένοι με υπομονή και θετική ψυχολογία και να αισθάνονται
απόλυτη εμπιστοσύνη στους νεογνολόγους που θα τους ενημερώνουν δύο
φορές την ημέρα (μεσημέρι /απόγευμα ). Ο κάθε νεογνολόγος ενημερώνει με
τον τρόπο του, όμως η ΄΄πολιτική΄΄ και η ΄΄σχολή΄΄της Μονάδας είναι μία και
μοναδική και διακρίνεται από απόλυτη υπευθυνότητα και φροντίδα.
Έτσι, περιμένοντας το ζευγάρι για να μπει στη Μονάδα, και να δει το μωρό
του, θα πρέπει ΄΄να φοράει ωτασπίδες και παρωπίδες΄΄! Αυτό σημαίνει ότι οι
γονείς δεν θα πρέπει να ακούνε τις ιστορίες των άλλων ζευγαριών και να μην
κοιτάζουν τις υπόλοιπες θερμοκοιτίδες μέχρι να φτάσουν στο μωρό τους.
Μετά την ενημέρωση από το νεογνολόγο, σίγουρα θα αισθάνονται πιο
ανακουφισμένοι και σε κάθε περίπτωση οι γονείς θα μπορούν να συζητάνε με
το Μαιευτήρα τους που τον γνωρίζουν καλύτερα.
Όποια δυσκολία και αν παρουσιαστεί, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι
ξεπερνιέται με τον καλύτερο τρόπο.
4. Τέλος, είναι σημαντικό να τονισθεί, ότι το οικονομικό μέρος καλύπτεται στο
συντριπτικό του ποσοστό από τον ασφαλιστικό φορέα του ζευγαριού.