ΣΠΕΡΜΑΤΕΓΧΥΣΗ
Πρόκειται για μία εύκολη και ανώδυνη διαδικασία που γίνεται σε επίπεδο ιατρείου και
μοιάζει με ένα test-Παπανικολάου. Η σπερματέγχυση μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:
α) χωρίς καθόλου φάρμακα, με απλή παρακολούθηση της ωορρηξίας της γυναίκας:
την κατάλληλη ημέρα γίνεται έγχυση του σπέρματος στη μήτρα με έναν λεπτό
καθετήρα (αφού αυτό έχει βελτιωθεί στο εργαστήριο, αναφορικά προς την ποιότητα
και την κινητικότητα). β) Με χορήγηση φαρμάκου στη γυναίκα,(ταμπλέτες ή ενέσιμα)
ώστε να παραχθούν περισσότερα του ενός ωάρια από τις ωοθήκες (πρόκληση
ωοθυλακιορρηξίας), όπως ακριβώς γίνεται και στην εξωσωματική.
Το σπουδαιότερο λοιπόν μέρος της προσπάθειας, εστιάζεται στην
προετοιμασία των ωοθηκών, την πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας, η οποία εδώ και
χρόνια γίνεται είτε με ταμπλέτες, είτε με απλές υποδόριες ενέσεις από την ίδια τη
γυναίκα, για διάστημα περίπου 10 ημερών. Σε όλο τον κόσμο, αυτή την ανώδυνη
ένεση που γίνεται με μία λεπτή βελόνα ινσουλίνης, την κάνει η ίδια η γυναίκα. Κάθε
τρίτη ημέρα γίνεται υπερηχογράφημα για να παρακολουθούμε εάν έχουν αντιδράσει
οι ωοθήκες(παραγωγή θυλακίων). Όταν τα ωοθυλάκια φτάσουν στο κατάλληλο
μέγεθος, τότε όλα είναι έτοιμα για την σπερματέγχυση, οπότε θα πρέπει και ο
σύζυγος να δώσει το σπέρμα. Το τεστ εγκυμοσύνης γίνεται 14 ημέρες μετά.
Η όλη προετοιμασία για την σπερματέγχυση με ενέσεις θυμίζει σε πολλά την
προετοιμασία για την εξωσωματική γονιμοποίηση, γι’ αυτό και τα ποσοστά
επιτυχίας (20%) είναι σαφώς καλύτερα από τις σπερματεγχύσεις που γίνονται με
ταμπλέτες (5%). Η μεγάλη διαφορά βέβαια από την εξωσωματική, είναι ότι δεν
απαιτείται χειρουργείο (ωοληψία), αλλά ούτε και εμβρυολογικό εργαστήριο για την
δημιουργία των εμβρύων, άρα και το κόστος είναι σαφώς χαμηλότερο.
Μπορούν να γίνουν μέχρι τρεις σπερματεγχύσεις. Στα μεσοδιαστήματα
(περίπου δίμηνο), θα πρέπει το ζευγάρι να έχει επαφές, διότι έχει παρατηρηθεί ότι οι
πιθανότητες αυτόματης εγκυμοσύνης αυξάνουν μετά από σπερματέγχυση, ειδικά σε
περιπτώσεις ανεξήγητης υπογονιμότητας.
ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ
Είναι η αποτελεσματικότερη μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Τα
ποσοστά επιτυχίας ξεκινούν από 45% , ανάλογα με τον λόγο υπογονιμότητας και
φτάνουν με την τρίτη προσπάθεια στο 80%. Η αύξηση του ποσοστού επιτυχίας
οφείλεται στο ότι μετά από κάθε προσπάθεια βελτιώνεται το πρωτόκολλο και η
συνολική μέθοδος προσέγγισης του ζευγαριού.
Η προετοιμασία (πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας) διαρκεί 10 ημέρες με
υπερηχογραφικό έλεγχο ανά τρίμηνο, και γίνεται με απλές υποδόριες ενέσεις που
κάνει η ίδια η γυναίκα, δύο ορμονών (FSH και LH) οι οποίες παράγονται και
φυσιολογικά στον ανθρώπινο οργανισμό. Ακολουθεί η ωοληψία (διακολπική λήψη
ωαρίων) και γίνεται στο χειρουργείο με τη βοήθεια ελαφράς, που διαρκεί 15’, μέθης.
Η γυναίκα προσέρχεται στη Μονάδα πρωινή ώρα και είναι σε θέση να φύγει μετά
περίπου από τρεις ώρες. Την ίδια ημέρα δίδεται και το σπέρμα από τον σύζυγο.
Ακολουθεί η μίκρογονιμοποίηση των ωαρίων από τα σπερματοζωάρια,
μέσα στο εμβρυολογικό εργαστήριο. Το επόμενο πρωί θα γνωρίζει το ζευγάρι εάν και
πόσα έμβρυα έχουν δημιουργηθεί και πότε θα γίνει η εμβρυομεταφορά (τρεις ημέρες
μετά την ωοληψία ή πέντε εάν πρόκειται για πιο αναπτυγμένο έμβρυο την λεγόμενη
βλαστοκύστη).
Η εμβρυομεταφορά προσομοιάζει με το τεστ Παπανικολάου και γίνεται κάτω
από υπερηχογραφικό έλεγχο, αφού δοθούν στη γυναίκα φωτογραφίες από τα
έμβρυα που τοποθετούνται στη μήτρα.
Η γυναίκα ακολουθεί φαρμακευτική αγωγή και μετά από 12-14 ημέρες κάνει
το τεστ εγκυμοσύνης . Σε περιπτώσεις που η β-χοριακή είναι μεγαλύτερη από 30
μονάδες(βhCG > 30IU) , τότε μιλάμε για θετικό τεστ κυήσεως. Η γυναίκα θα συνεχίσει
την αγωγή με ταμπλέτες και μετά δύο εβδομάδες θα κάνει το πρώτο διακολπικό
υπερηχογράφημα κυήσεως.
Σε περίπτωση αποτυχίας, θα πρέπει να αναλυθούν με πολλή προσοχή τα
δεδομένα της προσπάθειας και να σχεδιασθεί η επόμενη μετά από περίπου τρεις
μήνες. Είναι σημαντικό να μη μεσολαβούν μεγάλα μεσοδιαστήματα, ειδικότερα όταν η
ηλικία της γυναίκας είναι κοντά στα 40 έτη. Επίσης, στις περιπτώσεις ανεξήγητης
υπογονιμότητας, θα πρέπει το ζευγάρι να έχει δικές του επαφές, διότι όπως έχουμε
τονίσει, οι συνθήκες και από ψυχολογική και από οργανική άποψη γίνονται πολύ
ευνοϊκές.
To πρώτο παιδί που γεννήθηκε με αυτή τη μέθοδο, (η Λουίζ Μπράουν, Λονδίνο
25 Ιουλίου 1978), είναι υγιέστατο και η μητέρα του επίσης είναι απόλυτα υγιής.
Αυτό πολύ απλά δείχνει ότι η μέθοδος είναι εντελώς ασφαλής και για τα
κυοφορούμενα έμβρυα, αλλά και για τις μητέρες τους, ιδιαίτερα αν σκεφτούμε ότι τα
φάρμακα που χρησιμοποιούνται έχουν βελτιωθεί και ελεγχθεί, υπεύθυνα και
αυστηρά. Από το 1978 μέχρι σήμερα έχουν γεννηθεί περισσότερα από 9
εκατομμύρια παιδιά με εξωσωματική γονιμοποίηση!
ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Σε περιπτώσεις που θέλουμε να αυξήσουμε τα ποσοστά επιτυχίας σε σχέση
με την σπερματέγχυση και εφ’οσον η γυναίκα δεν επιθυμεί να λάβει φάρμακα,
καταφεύγουμε στον φυσικό κύκλο, συλλέγοντας το ένα ωάριο που ωριμάζει
φυσιολογικά κάθε μήνα. Τα έμβρυα που προκύπτουν, κρυοσυντηρούνται μέχρι να
πετύχουμε επαρκή αριθμό για εμβρυομεταφορά με καλά ποσοστά επιτυχίας. Ο
Φυσικός κύκλος επιλέγεται επίσης ως μέθοδος, όταν τα φαρμακευτικά σκευάσματα
δεν έχουν αποτέλεσμα.
Η γυναίκα επιλέγοντας τον φυσικό κύκλο θα πρέπει να γνωρίζει και τις
δυσκολίες που κρύβει η μέθοδος αυτή : α) μπορεί το θυλάκιο που απεικονίζεται
υπερηχογραφικά να είναι ‘’άδειο’’, άρα δεν παίρνουμε ωάριο β) μπορεί το ωάριο που
παίρνουμε να μην είναι κατάλληλο για μικρογονιμοποίηση γ) μπορεί το έμβρυο που
δημιουργείται, να μην είναι κατάλληλο για κρυοσυντήρηση, την 3 η ημέρα.
Έτσι, επιλέγοντας τον φυσικό κύκλο, η κάθε γυναίκα θα πρέπει να γνωρίζει
ότι ίσως χρειαστούν κάποιες προσπάθειες παραπάνω μέχρι να φτάσουμε στον
αριθμό των 2-3 εμβρύων και εν τέλει σε εμβρυομεταφορά.
Στον τροποποιημένο φυσικό κύκλο γίνεται μια πολύ μικρή και η πιο
φαρμακευτική διέγερση που επιτυγχάνει την παραγωγή μικρού αριθμού ωοθυλακίων.
Η ωοληψία και η εμβρυομεταφορά (3 η ημέρα) γίνονται όπως ακριβώς και στην
εξωσωματική. Απλά, στον φυσικό κύκλο δεν είναι εύκολο να προχωρήσουμε σε
εμβρυομεταφορά βλαστοκύστεων(έμβρυα 5 ης ημέρας), όπου αυξάνεται και το
ποσοστό κυήσεως. Ο λόγος είναι ότι θα πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας 5-6
έμβρυα 3 ης ημέρας, ώστε να τους επιτρέψουμε να προχωρήσουν μέχρι την 5 η ημέρα.
Αυτό γίνεται πιο εύκολα στην εξωσωματική, γιατί λόγω της φαρ/κης αγωγής
προκύπτουν συνήθως αρκετά έμβρυα 3 ης ημέρας. Τελικά από τα 5-6 έμβρυα 3 ης
ημέρας, μπορεί να φτάσουν σε βλαστοκύστη, μόνο τα 1-2 , ενώ τα υπόλοιπα να μην
είναι κατάλληλα για εμβρυομεταφορά.