Δεν είναι αναγκαίο για έναν μαιευτήρα να έχει πάρει μαθήματα ψυχολογίας ώστε να μπορεί να καταλάβει τις ψυχολογικές μεταπτώσεις που βιώνει η έγκυος, αφού η πολυετής του ενασχόληση με την κύηση, δεν μπορεί να αφήνει έξω την ψυχική σφαίρα.
Πολύ μεγάλο ρόλο στην ψυχολογία της κυήσεως, παίζει το προηγούμενο ψυχικό status της γυναίκας : γνωρίζεται καλά με τον σύντροφό της; είναι συνειδητή και από τους δύο η απόφαση για εγκυμοσύνη; έχει χρειαστεί ψυχολογική υποστήριξη ή θεραπεία τα προηγούμενα χρόνια; χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή με ηρεμιστικά ή αντικαταθλιπτικά κατά την εγκυμοσύνη; Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιος ειδικός – ψυχολόγος ή ψυχίατρος με εξειδίκευση στην κύηση - θα πρέπει να συνεργαστεί με τον μαιευτήρα και πάντα το αποτέλεσμα είναι θετικό είτε κατά την εγκυμοσύνη, είτε κατά την λοχεία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ψυχολογία της εγκύου επηρεάζεται έντονα από τις ορμονικές μεταβολές που συμβαίνουν στην εγκυμοσύνη. Η γυναίκα γίνεται περισσότερο ευέξαπτη, εύθικτη, συναισθηματικά ασταθής με φάσεις μελαγχολίας και παράπονου ( ΄΄αισθάνομαι απόλυτα μόνη μου΄΄, ΄΄όλοι με έχουν εγκαταλείψει΄΄, ΄΄δεν θα τα καταφέρω μέχρι το τέλος΄΄) που εναλλάσσονται με εκρήξεις θυμού (΄΄ δεν μπορείτε να με αισθανθείτε΄΄, ΄΄κανένας δεν με καταλαβαίνει και δε με βοηθάει΄΄). Επειδή αυτές οι αντιδράσεις αμβλύνονται μετά την πάροδο των πρώτων μηνών, η μοναδική αντιμετώπιση είναι η κατανόηση και η υπομονή του περίγυρου, καθώς και η διαρκής παρουσία και επιβεβαίωση που δίνεται στην έγκυο από τους ανθρώπους της.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό οι τρεις πρώτοι μήνες της εγκυμοσύνης, καθώς και οι δύο τελευταίοι, να είναι οι πιο φορτισμένες ψυχολογικά φάσεις της κυήσεως. Τους τρεις πρώτους μήνες έχουμε και τις περισσότερες επιπλοκές όπως έντονες συσπάσεις, αιμόρροια ή αιμορραγία, παλινδρόμηση της κυήσεως, αφού το οικοδόμημα της εγκυμοσύνης είναι ακόμα πολύ εύθραυστο. Ο φόβος της αποβολής κάνει την γυναίκα, δικαιολογημένα, πολύ ανήσυχη, αφού δεν μπορεί να αισθανθεί αν προχωράνε όλα κανονικά. Ο μαιευτήρας με τη σειρά του, το γνωρίζει καλά αυτό και περιμένει διαρκή αγωνιώδη τηλεφωνήματα και απορίες που είναι καλοδεχούμενα. Από τη στιγμή που όλα προχωράνε καλά, η γυναίκα μετά από τέσσερεις μήνες, αρχίζει πλέον να αντιλαμβάνεται τις εμβρυικές κινήσεις, έχει πλέον καθημερινή επικοινωνία με το μωρό της και έτσι έρχεται μετά την τρικυμία η γαλήνη. Οι δύο τελευταίοι μήνες βρίσκουν την έγκυο οργανικά και ψυχικά, στη μεγαλύτερή της φόρτιση. Δεν μπορεί να μετακινηθεί άνετα, δεν βολεύεται πουθενά στον ύπνο, οι πόνοι στη μέση και το γαστρεντερικό καθώς και η δυσκολία στην αναπνοή, είναι καθημερινή κατάσταση. Ο φόβος του τοκετού, αν τα καταφέρει, αν όλα πάνε καλά με το μωρό, την αποδιοργανώνει ακόμα περισσότερο. Τα τηλεφωνήματα στο μαιευτήρα γίνονται πάλι πολύ συχνά και επίμονα, εκείνος όμως την καθησυχάζει και είναι πάντα πρόθυμος να τη δει, χωρίς από την άλλη να την ταλαιπωρεί με συχνές επισκέψεις και συναγερμούς.
Η ημέρα της κορύφωσης, ο τοκετός, έχει ανάμικτα συναισθήματα. Από τη μία το άγχος της γέννας, από την άλλη η ανακούφιση ότι όλα σε λίγο θα έχουν τελειώσει καλά. Η διαρκής παρουσία του μαιευτήρα και της μαίας και το καλό περιγεννητικό αποτέλεσμα θα αφήσουν μόνο καλές αναμνήσεις, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για τη γυναίκα αφού οι λεπτομέρειες του τοκετού μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες στην ψυχή και τη μνήμη μέχρι τα βαθιά της γηρατειά. Η καλύτερη ανταμοιβή για έναν μαιευτήρα είναι να ακούσει από τη λεχώνα αμέσως μετά τον τοκετό ότι ΄΄αφού ήταν έτσι εύκολο και ωραίο, φύγαμε!, το ξανακάνουμε αμέσως!΄΄.
Η περίοδος της λοχείας και του θηλασμού, έχει πάλι να κάνει με ανακατάταξη ορμονών καθώς και με την κόπωση που βγαίνει μετά από τόσους μήνες προσπάθειας και έχοντας τώρα την ευθύνη μιας καινούριας ζωής που νυχθημερόν μόνο ζητάει. Σύντομα όμως έρχεται η νέα ισορροπία στη ζωή του ζευγαριού και όλα παίρνουν πάλι το δρόμο τους, όπως συμβαίνει τόσους αιώνες.
Είναι πολύ σημαντικό, η έγκυος και ο σύντροφός της, να γνωρίζουν ότι οι αναταράξεις που δημιουργούνται σε όλα τα παραπάνω στάδια, είναι αναμενόμενα και ξεπερνιούνται με ηρεμία, υπομονή και καλή συνεργασία με το μαιευτήρα τους. Στο πρώτο τρίμηνο, η έγκυος μπορεί να νομίζει ότι απέβαλε επειδή δεν ΄΄φουσκώνει άλλο το στήθος΄΄ ή επειδή είδε αίμα. Στο δεύτερο τρίμηνο ανησυχεί γιατί νομίζει ότι πέρασε μία μέρα χωρίς ΄΄να ακούσει΄΄ το μωρό της, ενώ στην πραγματικότητα εργάζεται και κινείται ασταμάτητα, με αποτέλεσμα να μην προσέχει τις εμβρυικές κινήσεις. Στο τρίτο τρίμηνο νομίζει ότι θα την πιάσουν οι πόνοι ή ότι θα σπάσουν τα νερά και δεν θα το καταλάβει, ή ότι το μωρό της ΄΄θα μπει στη θερμοκοιτίδα. Στη λοχεία φοβάται ότι δεν θα μπορεί να θηλάσει ή ότι δεν θα ξέρει να περιποιηθεί το μωρό της όταν θα βρεθεί μόνη στο σπίτι.
Όλα αυτά θα πρέπει να μπορεί να τα εμπιστεύεται στο μαιευτήρα της, να τα συζητάει μαζί του και να αποφεύγει την κάθε κινδυνολογική ανάλυση από μη ειδικούς.